گزارش کمپ توانمندسازی صادراتی شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان سمنان؛ روز اول
کمپ توانمندسازی صادراتی شرکت‌های دانش‌بنیان در پارک علم و فناوری استان سمنان برگزار شد. این دومین کمپ توانمندسازی صادراتی باشگاه شرکت‌های صادراتی دانش‌بنیان IHTECC است که با حمایت مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری برگزار شده است.
اولین کمپ در استان سیستان و بلوچستان برگزار شد و این بار پارک علم و فناوری سمنان میزبان کمپ توانمندسازی صادراتی بود. در ادامه خلاصه‌ای از برنامه‌های ارائه شده برای شرکت‌ها را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.
آشنایی با چگونگی تنظیم قراردادهای بین‌المللی
پس از شروع کمپ توانمندسازی صادراتیIHTECC در پارک علم و فناوری سمنان، ابتدا شرکت ها با چگونگی تنظیم قراردادهای بین المللی آشنا شدند. مصطفی خلیلی پژوهشگر و مشاور حقوق کسب و کار منابع حقوق تجارت بین‌الملل را به شرح زیر معرفی کرد:
- معاهدات
- رویه های تجاری بین المللی
- اصول کلی حقوقی
- حقوق عرفی بازرگانی
- قوانین داخلی
وی در ادامه افزود: سه مولفه مهم پیش از انعقاد قرارداد وجود دارد که نباید شرکت ها از آن غافل شوند:
- بررسی چالش های احتمالی
- اعتبارسنجی
- مکتوب نمودن توافقات
تفاوت تفاهم نامه و قرارداد از دیگر نکاتی بود که خلیلی متذکر شد. وی گفت: تفاهم نامه ضمانت اجرایی ندارد اما در توافقنامه روش های انجام کار قید می شود. سه مرحله کلی در فرآیند انعقاد قراردادها:
- پیش از مذاکرات قراردادی
- مذاکره و انعقاد قرارداد
- اجرا، نظارت و پیگیری حسن اجرای تعهدات
به صورت کلی برای هر قرارداد هفت مرحله تعریف می شود که از لحظه ی انعقاد تا خاتمه ی قرارداد را در بر می گیرد. این مراحل شامل موارد زیر است:
- درخواست اولیه
- مذاکرات قراردادی
- تهیه پیش نویس
- نهایی کردن متن
- امضا و مبادله قرارداد
- اجرای مفاد
- خاتمه قرارداد
ابزارهای حمایت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان در مسیر صادرات
پس از آشنایی شرکت ها با چگونگی تنظیم قراردادهای بین المللی، مهندس قدمگاهی مدیر کل دفتر توسعه کسب و کار بین الملل مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری به معرفی حمایت های این مرکز در جهت توسعه صادرات شرکت ها پرداخت. قدمگاهی با اشاره به اهمیت صادرات برای شرکت های دانش بنیان گفت: شرکت ها می بایست یک پلن صادراتی با ابعاد مختلف برای خود تهیه کنند. قدمگاهی گفت مرکز تعاملات چهار دفتر دارد که یکی از آن ها دفتر توسعه کسب و کار بین المللی است. این دفتر تنها دفتری است که در معاونت علمی و در اکوسیستم دانش بنیان خاص موضوع صادرات و توانمندسازی شرکت های دانش بنیان برای صادرات کار می کند.
شرکت‌های بزرگ لوکوموتیو شرکت‌های کوچک می‌شوند
قدمگاهی افزود: تمرکز ما در دفتر توسعه کسب و کار بین الملل، روی شرکت های بزرگ است. این توجه و تمرکز به این دلیل است که شرکت های بزرگ مثل یک لوکوموتیو برای شرکت های کوچک هستند. شرکت های بزرگ بسیاری از امور خود را به دلیل توانمندی شرکت های کوچک به آنها می سپارند. البته با این وجود، ارائه خدمات به شرکت های متوسط و کوچکهم با قدرت ادامه دارد. به طوری که نسبت به سال گذشته این خدمات 10 برابر بیشتر به شرکت ها ارائه شده است. برگزاری پاویون، پذیرش هیئت تجاری، اعزام به دیگر کشورها و … از این نوع خدمات هستند.
مدیر کل دفتر توسعه کسب و کار بین الملل صادرات را یک الزام برای شرکت های دانش بنیان ایرانی دانست. وی در این باره گفت: رشد در بازار ایران محدود است و برای تمام شرکت ها، نقطه ای وجود دارد که در بازار داخلی متوقف می شوند. لذا باید پلن صادراتی را از ابتدا در برنامه های توسعه ی شرکت قرار داد. لذا از ابتدای مسیر رشد شرکت خود، به ابزارهای صادرات مسلح شوید. مباحث حقوقی قراردادها را پیگیری کنید و سرنخ های صادرات و آموزش های فرآیند صادرات را دنبال کنید.
صادرات یک فرآیند است نه یک اقدام
پس از مهندس قدمگاهی، مدیرعامل کریدور فناوری تا بازار مهندس علی طهاری نکاتی را برای شرکت ها بیان کرد. طهاری گفت: شرکت ها باید توجه داشته باشند که ورود به حوزه صادرات یک فرآیند است. فرآیند صادرات باید با نظم وترتیب انجام شود و یک شبه دستاوردی نخواهد داشت. کریدور فناوری تا بازار دفاتر صادراتی در کشورهای چین، هند، اندونزی و سوریه دارد که خدمات صادراتی به شرکت ها ارائه می دهند. دفتر صادراتی کریدور فناوری تا بازار تاکنون حدود 50 صادرات موفق به چین داشته اند. همچنین صادرات ربات جراح سینا به کشور اندونزی با همت مرکز تجاری ایران در اندونزی به سرانجام رسید.
طهاری گفت: در معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان، استراتژی عدالت خدمت رسانی و اطلاع رسانی مطرح است. خدمات و حمایت های این مرکز از طریق باشگاه شرکت های صادراتی دانش بنیان و کریدور توسعه صادرات و تبادل فناوری به شرکت ها ارائه می شود.
نحوه‌ی ارائه‌ی حمایت‌های معاونت به شرکت‌ها
در ادامه ی برگزاری کمپ توانمندسازی صادراتی در استان سمنان، راضیه کهنسال مدیر باشگاه شرکت های صادراتی دانش بنیان و کریدور توسعه صادرات و تبادل فناوری نحوه ی ارائه ی حمایت های معاونت به شرکت ها را بیان نمود. کهنسال گفت: مواردی که به عنوان خدمات مرکز تعاملات و معاونت برای شرکت ها بیان شد از سه طریق ارائه می شوند:
- باشگاه شرکت های صادراتی دانش بنیانIHTECC که خدمات خاص را ارائه می کند.
- کریدور توسعه صادرات و تبادل فناوری که خدمات عمومی را ارائه می کند.
- دفاتر صادراتی که خدمات صادرات در دیگر کشورها را ارائه می کنند.
باشگاه شرکت‌های صادراتی دانش‌بنیان IHTECC
کهنسال در ادامه به فرآیند ارزیابی در باشگاه شرکت های صادراتی دانش بنیان اشاره کرد و گفت اولین فعالیت برای هر شرکت در باشگاه، ارزیابی است. این فرآیند به شرکت ها کمک می کند که بدانند در کجای مسیر صادرات قرار دارند؟ ایده ی اولیه ی ایجاد باشگاه در سال 97 شکل گرفت و تا سال 1400 تعداد 948 شرکت به صورت کامل ارزیابی شدند. همچنین 1300 شرکت ارزیابی فنی شدند. هم اکنون فرآیند ارزیابی به صورت سیستمی انجام می شود و شاخص های ارزیابی صادراتی شرکت ها به شرح زیر است:
ورود به فرآیند ارزیابی مزایای زیادی برای شرکت ها دارد که اولین مورد آن دریافت گزارش عارضه یابی 7برگی است. پس از ارزیابی و دریافت گزارش، شرکت ها می توانند درخواست عارضه یابی ثبت کنند. عارضه یابی مبتنی بر بازدید است و با حضور چند کارشناس از باشگاه در محل شرکت انجام می شود. پس از عارضه یابی، برنامه و استراتژی صادراتی در اختیار شرکت قرار می گیرد و در پایان این مسیر شرکت به یک پارت صادراتی موفق دست خواهد یافت.
کهنسال افزود: دومین گردهمایی باشگاه شرکت های صادراتی دانش بنیان که در 29 بهمن ماه سال جاری برگزار می شود. برآورد می شود که 1500 شرکت تا این تاریخ در IHTECC ارزیابی شوند. همچنین برنامه های توسعه بازارهای صادراتی ویژه طرح باشگاه به شرکت ها ارائه می شود که شامل موارد زیر است:
- نشست های تخصصی برای آشنایی با چالش های حوزه های تخصصی که تاکنون برگزار شده و در سال آینده نیز ان شاء الله دنبال می شود.
- برگزاری کارگاه های آموزشی برای رفع موانع صادراتی پیش روی شرکت ها که تاکنون در موضوعات رفع تعهدات ارزی و مصوبات و دستورالعمل های صادرات و واردات برگزار شده است.
این کارگاه های آموزشی و نشست ها به دو دلیل برای شرکت ها برگزار می شود. اول اینکه شرکت ها از قوانین به خوبی مطلع نیستند. دومین مورد هم عدم آگاهی از راه حل هاست.
به گزارش گمرک از تعداد 9312 شرکت دانش بنیان 1313 شرکت دانش بنیان تجارت خارجی داشته اند. 86% از شرکت ها هیچ گونه فعالیت خارجی نداشتند. این عدد هم برای شرکت ها و هم برای کشور پایین است و اتفاق تلخی است. راه حل این مشکل ورود به مسیر ارزیابی و عارضه یابی باشگاه است. ارزیابی آمادگی صادراتی توسط شرکت های متعددی انجام می شود و هزینه های زیادی برای شرکت ها دارد. ولی ما در باشگاه و با حمایت مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری این خدمت را به صورت رایگان در اختیار شرکت ها می گذاریم.
در پایان بخش اول کمپ توانمندسازی صادراتی پارک علم و فناوری استان سمنان، شرکت ها سوالات خود را از مسئولین پرسیدند. شرح این پرسش و پاسخ را در روزهای آتی و در کریدور فناوری تا بازار دنبال کنید.
گزارش روز دوم کمپ سمنان
