دکتر افشین: حرکت در لبه دانش و چاپ مقاله در مجلات معتبر جهانی، لازمه تحقق مرجعیت علمی
معاون علمی رئیسجمهور در نهمین مراسم تقدیر از برگزیدگان برنامه سرآمدان علمی ایران از طرح تأسیس یک مرکز تحقیقات ملی آزمایشگاهی در کشور در راستای توسعه تحقیقات و جلوگیری از مهاجرت نخبگان خبر داد.
به گزارش خبرنگار مرکز ارتباطات و اطلاعرسانی معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری، حسین افشین طی سخنانی در این مراسم که شامگاه یکشنبه برگزار شد ضمن تبریک روز جهانی علم و ابرازخرسندی از همزمانی نهمین دوره “برنامه سرامدان علم ایران” با این روز بر اهمیت علمی که به صلح و توسعه منجر شود، تأکید کرد و گفت : چنین علمی الزامات خاص خود را دارد.
وی از حضور در جمع سرآمدان علمی کشور ـ که براساس مقالات در مجلات برتر بینالمللی شناسایی شده اند – ابراز خوشحالی کرد و گفت: سابقه برگزاری رویداد سرآمدان علمی کشور به سال ۱۳۹۴ باز میگردد؛ هر ساله ما از ۱۰۰ تا ۲۰۰ استاد تقدیر میکردیم اما امسال، تعداد برگزیدگان ما به ۵۷ استاد رسیده است که زنگ خطری برای مرجعیت علمی کشور به حساب میآید.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رییس جمهور وضعیت فعلی را وضعیتی زرد توصیف کرد و ادامه داد: ما سیری نزولی را در عرصه مقالات علمی کشور شاهد هستیم و امروز علاوه بر تقدیر، به عارضهیابی خواهیم پرداخت.
وی با تاکید بر این که این کاهش در مقالات به دانشگاه ها برنمی گردد برخی رویکردها از جمله زیر سوال بردن مقالات و در تقابل قرار دادن آن کاربردی بودن تحقیقات، را در این زمینه موثر دانست و گفت: مرجعیت علمی به معنای حرکت در لبه دانش و چاپ مقالات در ژورنالهای معتبر جهانی است.
افشین به ضرورت کار در حوزههای نوظهور مانند علوم کوانتوم، هوش مصنوعی، میکروالکترونیک و …اشاره کرد و هشدار داد: عدم توجه به این حوزهها ممکن است منجر به از دست دادن موقعیت علمی کشور شود.
وی همچنین مشکلات در دسترسی به تجهیزات آزمایشگاهی و زیرساختهای لازم را مورد توجه قرار داد و گفت: “ما علم پیشرو میخواهیم، نه علم پسیو.”
افزایش بودجه بنیاد علم برای حمایت از پژوهشگران و اساتید
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رییس جمهور از عزم این معاونت در راستای حمایت از تحقیقات اعضای هیات علمی از رهگذر افزایش سه برابری بودجه بنیاد ملی علم ایران خبر داد و گفت: بنیاد ملی علم از تحقیقات اساتید در تمامی حوزه های علمی اعم از علوم پایه، پزشکی، فنی مهندسی، علوم انسانی و هنر حمایت می کند و تاکید کرده ایم که ۳۰ درصد حمایتها به حوزه علوم انسانی و هنر اختصاص داده باشد. البته ۸۰ درصد پژوهانه های بنیاد در راستای فراخوانهای بنیاد و بقیه در موضوعات پیشنهادی اساتید است.
وی در ادامه به شفافیت فرایندها و سایت بنیاد ملی علم اشاره کرد و گفت: اطلاعات کاملی درباره طرحهای ثبت شده و پذیرش آنها در دسترس است. همچنین بنیاد ملی علم به حمایت از اساتید جوان و پژوهشگران پسا دکتری نیز توجه خاصی دارد.
افشین همچنین به حمایت از پایاننامههای دکتری اشاره کرد و گفت: حمایت ما تحت نظارت بنیاد، شامل کل اعضای هیأت علمی خواهد بود.
وی با ابراز امیدواری برای ترغیب بیشتر محققان به انجام تحقیقات علمی، افزود: این برنامهها در راستای توسعه علمی کشور و حمایت از پژوهشگران بسیار ضروری است..
جلوگیری از مهاجرت نخبگان با راهاندازی مرکز آزمایشگاهی ملی
افشین از راهاندازی یک مرکز آزمایشگاهی ملی تحقیقاتی در سطح بالا در آیندهای نزدیک خبر داد و گفت: این مرکز با هدف ارتقاء سطح تحقیقات در علوم پایه، علوم پزشکی و … با تمرکز مالی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری تجهیز خواهد شد.
وی همچنین افزود: آزمایشگاه این مرکز به گونهای جانمایی خواهد شد که در شان نخبگان کشور باشد. این اقدام نه تنها به تجهیز آزمایشگاههای دانشگاهها آسیب نمیزند، بلکه به تقویت زیرساختهای تحقیقاتی کشور کمک خواهد کرد و به یکی از دلایل مهم مهاجرت نخبگان پاسخ میدهد.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری گفت: برای ارتقاء کیفیت این مرکز، یک شورای علمی متشکل از اساتید برجسته در حوزههای مختلف تشکیل خواهد شد و با نظرسنجی از دانشگاهیان و متخصصین، مسیر پیشرفت تعیین خواهد شد.
افشین همچنین به سرمایهگذاری قابل توجهی که در این پروژه پیشبینی شده اشاره کرد و اظهار کرد: که این اقدام به ایجاد یک اکوسیستم علمی پایدار در کشور کمک کند.
وی خاطرنشان کرد:این طرح میتواند گام مؤثری در جهت کاهش مهاجرت نخبگان و تقویت پژوهشهای علمی در کشور باشد.
راهحل جدید برای کمبود تجهیزات آزمایشگاهی دانشگاهها
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رییس جمهور، با اشاره به چالشهای تأمین تجهیزات برای دانشگاهها گفت: تعداد دانشگاههای کشور به قدری زیاد است که نمیتوانیم برای هر یک از آنها تجهیزات لازم را تأمین کنیم. ما در حال حاضر حدود ۲۰۰ الی ۳۰۰ همت درخواست برای تجهیز آزمایشگاه دانشگاهها داریم که این تقاضا به هیچوجه عملیاتی نیست.
افشین در ادامه تأکید کرد: در شرایط کنونی، تنها راهحل ممکن ایجاد یک شبکه آزمایشگاهی ملی است؛ این شبکه به ما این امکان را میدهد که با توجه به نیازهای اساسی کشور، تجهیزات لازم را تأمین کنیم و در صورت نیاز، تجهیزاتی را به این شبکه اضافه خواهیم کرد.
نمایشگاه “ایران ساخت” ؛ فرصتی طلایی برای دانشگاهیان و محققان
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری، به برگزاری نمایشگاه “ایران ساخت” در یک ماه آینده اشاره کرد و گفت: این رویداد مهم علمی و صنعتی به عنوان فرصتی استثنایی برای همکاران هیأت علمی دانشگاهها به شمار میرود تا از محصولات و فناوریهای آزمایشگاهی تولید شده در داخل کشور بهرهمند شوند.
افشین در این باره تصریح کرد: این نمایشگاه فرصتی مناسب برای معرفی تجهیزات مورد نیاز پژوهشگران و دانشگاهیان است.با توجه به نوع محصول، بین ۳۰ الی ۴۰ درصد هزینههای خرید تجهیزات بر عهده دانشگاهها خواهد بود و مابقی هزینه را محققان پرداخت خواهند کرد.
افشین در ادامه امیدواری خود را برای افزایش تعداد برگزیدگان سال آینده ابراز کرد و گفت: امیدوارم به جای ۵۷ نفر، به عدد ۱۰۰ برسیم و تعداد اساتیدی که در مجلات معتبر مقاله منتشر میکنند، افزایش یابد.
وی در پایان ضمن اشاره به انتخاب سه دانشگاه تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان، صنعتی شریف و تربیت مدرس به عنوان دانشگاه های برتر از لحاظ میزان امتیاز کسب شده در نهمین دوره برنامه سرآمدان علمی، گفت: به هر یک از این دانشگاهها پنج میلیارد تومان گرنت اعطا میشود. این حمایت مالی به آنها این امکان را میدهد تا در نمایشگاه ایران ساخت، تجهیزات آزمایشگاهی مورد نیاز خود را خریداری کنند و گامی مؤثر در جهت توسعه علمی کشور بردارند.